Piątek 16 lipca 2021
imieniny: Eustachego, Mariki, Mirelli

Oświata w gminie

(...) Mówią o dniu, który wschodzi zorzą
I o otwartych szeroko bramach szkół
Dla spragnionych wiedzy-
Patrzą w niebo - odliczają gwiazdy
Zapominają o spadających (...)


           B. Betlej "Wolność"

 

Wzmianki o pierwszej szkole w Jedliczu pochodzą z XVI wieku, kierował nią Tomasz z Niedźwiady. Różne źródła podają, że w 1819 roku istniała tu już Szkoła Parafialna. W latach 1882-1883 z inicjatywy ówczesnego Naczelnika Gminy Antoniego Pawłowskiego została wybudowana nowa szkoła, uczył w niej i był jej dyrektorem Wincenty Manierski.
Po odzyskaniu niepodległości państwo polskie bjęło w spadku po zaborach szkolnictwo niejednolite pod względem ustrojowym i propagandowym. Koniecznością stała się reforma oświatowa. Koniec I wojny światowej opisany został w kronice Szkoły Podstawowej w Dobieszynie: Pierwsze dnie listopada 1918 r. stają się w historyi szkolnictwa pamiętnemi, gdyż w dniach tych wojna światowa upada a w której Austria i Niemiecy zostają rozgromione, na których gruzach powstają nowe państwa. Matka nasza ziemia, budzi się do własnego życia po 130 latach niewoli i kto tylko czuł się Polakiem odczuł jakieś dziwne wrażenie, krew niby szybciej popłynęła w żyłach z rado.ci, że odzyskamy wolność, że będziemy sami sobą rządzić na własnej ziemi, że w szkółkach naszych czuć się będziemy swoimi rozprawiając o rzeczach swojskich.


W kronice Szkoły Podstawowej w Moderówce pod datą 22 lipca 1929r. został odnotowany przejazd prezydenta Rzeczpospolitej Ignacego Mościckiego: Młodzież wraz z nauczycielami udała się pod bramę powitalną na granicy Szebni i Moderówki, gdzie okrzykiem i kwiatami rzucanymi pod auto pozdrowiła prezydenta.

Podczas okupacji przystąpiono do niszczenia ośrodków miejscowej kultury. Władze okupacyjne dążyły do zniszczenia wszelkich przejawów życia społecznego szkół. Zakazano uczyć historii Polski, geografii, wycofano niektóre podręczniki, a obowiązującą lekturą i zarazem podręcznikiem stała się niemiecka gazetka "Ster". Mimo tych przepisów miejscowym nauczycielom udało się ukryć mapy, obrazy historyczne, globusy, książki, podręczniki. Przez cały czas okupacji z narażeniem życia realizowali przedwojenny program nauczania. Ośrodki tajnego nauczania mieściły się w Jedliczu, Dobieszynie, Jaszczwi, Moderówce, Potoku i Żarnowcu.
 

Po wojnie wybudowano w Żarnowcu Szkołę Podstawową. W 1957 roku za pośrednictwem "Płomyczka" i prasy codziennej dla dzieci zwrócono się o pomoc finansową. Szkołę w Żarnowcu postanowiono wznieść jako pomnik Marii Konopnickiej dla uczczenia 50 rocznicy jej śmierci przypadającej w 1960 roku. Na apel odpowiedziały szkoły z całego kraju oraz osoby prywatne. Ówczesny kierownik, Józef Stelmach, zwrócił się również do Polonii w USA, a głównie do Związku Polek w Chicago o wsparcie finansowe, Związek zadeklarował pomoc w wyposażeniu szkoły. Mieszkańcy Żarnowca pracowali przy budowie i gromadzili materiały. 8 września 1960 roku otwarto nową szkołę, na pamiątkę w holu wmurowano płytę pamiątkową z medalionem M. Konopnickiej, którą sfinansowała Polonia.
Obecnie na terenie gminy działa Liceum Ogólnokształcące im. Marii Konopnickiej, Zespół Szkół im. Armii Krajowej, Państwowy Dom Dziecka im. J. Korczaka w Długiem, 4 Gimnazja, 9 szkół podstawowych oraz przedszkola: Samorządowe Przedszkole w Jedliczu, które tworzy 4 placówki: macierzysta w Jedliczu oraz filie w Jaszczwi, Potoku i Żarnowcu oraz Przedszkole Zgromadzenia Sióstr Św. Michała Archanioła im. Służebnicy Bożej Matki Kaworek w Jedliczu.
 
 
W 2004 roku Liceum Ogólnokształcące obchodziło uroczyście Jubileusz 60 lecia. Szkoła powstała w 1944 roku, jej organizatorem był Władysław Dubis, późniejszy wieloletni dyrektor. Początkowo siedziba Liceum mieściła się w budynku Rafinerii. Kiedy wojsko opuściło zdewastowany Pałac Stawiarskich, Dyrektor Dubis postarał się o przekazanie Pałacu na rzecz Liceum. Uroczyste otwarcie nastąpiło w 1946 roku. Do tej pory licealiści zdobywają wiedzę w zabytkowym budynku. Jego mury opuściło blisko 3000 absolwentów. Wielu z nich po skończonych studiach godnie reprezentuje swoją szkołę i miasto w kraju i za granicą.
W październiku 2008 r. obchodzono 40-stą rocznicę istnienia nowego budynku Zespołu Szkół Publicznych w Jedliczu. Na terenie gminy działa 14 świetlic opiekuńczo-wychowawczych, gdzie organizowane są tu dla nich zajęcia edukacyjno – rekreacyjne, profilaktyczne, sportowe, artystyczne. Uczniowie mogą korzystać także z wybudowanego niedawno boiska sportowego ze sztuczną nawierzchnią w ramach programu rządowego „Blisko Boisko”.