Jaszczew

Wieś odległa od Jedlicza 5 km. Położona jest na północ od miasta w środkowym pasie Dołów Jasielsko-Sanockich. Trasa prowadzi przez Potok. Przez miejscowość przebiega droga z Krosna do Jasła. Jaszczew to wieś licząca ponad 280 numerów, gospodarująca na 729 ha. Miejscowość liczy około 1400 mieszkańców.
Osada powstała w XV wieku na prawie magdeburskim. Była to wieś rycerska, której pierwszym znanym dziedzicem był Zbyszko z Jaszczwi, w dokumencie określanej jako "Jaswecz".
Mimo tak późnego rodowodu w źródłach pisanych osadnictwo tu musiało istnieć znacznie wcześniej, skoro dokonano we wsi licznych odkryć archeologicznych. Znaleziska datują się od odległego okresu pradziejów poprzez neolit, wczesną i późną epokę brązu, żelaza oraz okresu wpływów rzymskich. Być może były to osady nie mające powiązań ze sobą, a może istniała ciągłość osadnicza?
W XV stuleciu Jaszczew była podzielona i posiadała kilku właścicieli. W części należała do Andrzeja i Mikołaja z Bratkówki oraz Jana i Rafała Jaźwieckich. Podobnie było wiek później, gdy w 1536 roku w dokumentach występują: Mikołaj Jaźwiecki oraz Jan i Maciej Pierzchałowie. U schyłku XVI wieku również występowało trzech dziedziców, którymi byli Andrzej Ciekliński, Marcin Pierzchała i Andrzej Jaźwiecki. Podobne sytuacje majątkowe, jak widać z opisów w tej publikacji, istniały w większości miejscowości na tym terenie. Świadczy to o dużym rozwarstwieniu wśród stanu szlacheckiego i zubożeniu miejscowych rodzin rycerskich.
W latach 1596-1681 dziedzicami byli tu Skotniccv. Po nich w XVIII wieku dziedziczyli wieś Firlejowie, a następnie Scipiorowie, aż do końca XVIII stulecia. Kolejnymi właścicielami dóbr jaszczewskich były rodziny Jabłonowskich i Stojowskich. Właśnie Jordan Stojowski rozpoczął pierwszy w Jaszczwi wiercenia za ropą naftową. U schyłku XIX stulecia miejscowość liczyła już 1014 mieszkańców. We wsi była kopalnia ropy naftowej, browar i młyn oraz dobrze prosperujące gospodarstwo rolne i dwór z folwarkiem.
Miejscowość, którą w przeszłości nie omijały najazdy wrogie (zniszczona w latach 1655, 1657, 1706) została również częściowo zniszczona w czasie działań I wojny światowej. W tej okolicy walczyła 6 maja 1915 roku 12 dywizja krakowska. W okresie międzywojennym wieś w ramach reformy administracyjnej znalazła się w 1934 roku w gminie Jedlicze. Miejscowość liczyła 1120 mieszkańców, gospodarujących na ponad 700 ha.
W czasie II wojny światowej istniał tu ruch oporu w postaci tajnego nauczania oraz istnienia oddziału AK placówki "Jaśmin" w Jedliczu. Niemcy aresztowali tu i rozstrzelali kilku mieszkańców. W dniu 9 sierpnia 1944 roku, działający w ramach "Burzy" oddział AK, walcząc z niemieckimi czołgami straciło 6 żołnierzy. Jak cała okolica od września 1944 roku do połowy stycznia 1945 roku Jaszczew znajdowała się w pobliżu linii frontu. Po wojnie nastąpiła znaczna rozbudowa miejscowości. Dziś jest to nowoczesna wieś, w której przeważa nowa zabudowa. Wspomnieć warto, że w rejonie Jaszczwi obok złóż ropy naftowej i gazu występują w pokładach piaskowców wody jodowo-bromowe oraz wapienno-magnezowo-sodowe.
Z zabytków zachował się tu murowany dwór z drugiej polowy XVIII wieku. We wsi znajduje się jeszcze kilka starych, zabytkowych domów i kapliczki.